Assessments: een kijkje achter de schermen

Als jullie een aanvraag voor een assessment binnenkrijgen, wat zijn dan de eerste stappen die jullie zetten?
Tiurlan: “Allereerst kijken we welke adviseur het beste past en beschikbaar is. Daarbij is vooral de zwaarte of complexiteit belangrijk van de functie waar het om gaat. Gaat het om een executive assessment of zwaardere managementfunctie, dan plannen we onze meest ervaren assessoren in, Flores of Julia.”

Maxime: “Wij spreken vervolgens de assessmentdatum af met de kandidaat en de assessor doet het voorgesprek met de opdrachtgever. De assessor geeft op basis van dit gesprek aan ons door welk pakket aan testen wij kunnen klaarzetten voor het assessment. Dan zetten wij online testen voor de passende normgroep klaar bij onze diverse leveranciers, printen we fysieke testen en, als het assessment een of meerdere rollenspellen bevat, gaan we op zoek naar een geschikte acteur.” Tiurlan vult aan: “Voor executive functies zorgen we ervoor dat de acteur niet te jong is, zodat deze als gesprekspartner voldoende aansluit op de kandidaat.”

Wat vinden jullie als assessmentassistenten het belangrijkst in de begeleiding?
In koor: “Kandidaten op hun gemak stellen.”

Maxime: “Zodat ze met een rustige(re) mindset het assessment doorkomen. En dat begint vaak al van tevoren, door aan de telefoon toe te lichten wat een assessment inhoudt. Het komt best vaak voor dat kandidaten denken een zwaar psychologisch onderzoek te krijgen – dat is een assessment bij ons niet. Het gaat met name om het ontdekken van hoe jij als persoon bent en werkt. Ik maak verder altijd een ontspannend praatje met kandidaten als ze binnenkomen op de dag zelf.”

Tiurlan: “Een ontspannen mindset bij kandidaten maakt inderdaad zoveel verschil; het helpt ze om zichzelf te kunnen zijn tijdens het assessment. Ik vind wat dit betreft hospitality ook een belangrijk aspect van de begeleiding: zo zorg ik altijd voor wat fijne achtergrondmuziek in de wachtruimte en besteed ik graag wat extra aandacht aan het eten en drinken in de assessmentkamer. Daarnaast geven we aan de start van het assessment en kort tussen de testen door uitleg. Wij houden te allen tijde de rust in het assessment, nemen kandidaten mee door de assessmentdag heen en zijn beschikbaar voor vragen.”

Wat hopen jullie dat kandidaten meenemen van de dag (naast misschien een leuke, nieuwe functie)?
Tiurlan: “Dat kandidaten, ondanks dat een assessment altijd spannend is, het hele pakket en de sfeer bij ons als fijn hebben ervaren. En inhoudelijk natuurlijk dat ze meer inzicht hebben gekregen in hun eigen karakter en capaciteiten.”

Maxime knikt instemmend: “Ik sluit me volledig bij Tiurlan aan.”

Hoe bereid jij je als acteur voor op een rollenspel in een assessment?
Ingeborg: “Ik neem vooraf het script en de achterliggende bedoeling goed door, al ken ik de scripts waar we bij Dijk & Van Emmerik mee werken inmiddels heel goed. Voordat het rollenspel start, heb ik overleg met de assessor: op wat voor functie en bedrijf is dit assessment precies gericht? Gaat iemand in een managementfunctie bijvoorbeeld leidinggeven aan dertig mensen of is iemand meer een meewerkend leidinggevende in een team van vier man? Dat bepaalt of ik een rol steviger inzet of niet.”

Hoe acteer je in een rollenspel? Dit is waarschijnlijk anders dan in het theater of tijdens een training.
“In een assessment-rollenspel ben je als acteur eigenlijk niet belangrijk. Je ben een tool in een toetsingsmoment en ik blijf daarom heel dicht bij het script, bijna neutraal. Ik reageer echt op wat een kandidaat zegt en dat doe ik waarheidsgetrouw: een assessmentacteur acteert als een normaal mens, die normaal reageert op jouw woorden en jouw gedrag als kandidaat. Ik hoop dat dit mensen wat geruststelt.”

Ze vervolgt: “In een assessment-rollenspel willen we zien hoe jij werkt en reageert. In een training is het anders, dan stop je soms het spel om feedback te geven, want dat is een leersituatie, bedoelt om te helpen.” Lachend: “Al help ik assessmentkandidaten vaak ook een beetje hoor, door bijvoorbeeld een vervolgvraag te stellen. Die ruimte hebben we als acteurs.”

Heb je nog gouden tips voor dit onderdeel van het assessment?
Ingeborg: “Mijn gouden tip: stel vragen, wees onderzoekend en verdiep je in de ander. Blijf verder vooral jezelf: jíj hoeft als kandidaat niet te acteren, sterker nog: we willen juist jou en jouw natuurlijke gedrag zien. In principe kun je dus ook niets fout doen. Hoe ben jij en hoe pak jij de dingen aan? Als je in het rollenspel wat onhandig gedrag vertoont, dan is dit meestal ook iets wat je in je normale praktijk doet. Dit kan mooie inzichten geven, ook voor jou. En verder natuurlijk de basis: lees het script goed door.”

Wat hoop je dat kandidaten meenemen van dit onderdeel?
“Ik hoop dat ze het als prettig en laagdrempelig ervaren en er een goed gevoel aan overhouden. Ik zorg altijd voor een goede basissfeer. Zelfs als ik een personage speel met weerstand, zal ik wel antwoorden blijven geven. Als acteur ben ik er verantwoordelijk voor dat het gesprek goed blijft lopen.”

Wil je nog iets toevoegen aan dit interview?
Ingeborg: “Het rollenspel is een vaak gevreesde – lachend: stressbestendigheid wordt er standaard in meegetoetst – maar tegelijkertijd een heel, heel zinvolle tool. Wat mij als acteur opvalt in het spel, klopt altijd wel met wat er uit de testen komt. Ik vul na het rollenspel ook een scorelijst in en heb een nabespreking met de assessor waarin ik vertel hoe ik het gesprek ervaren heb. Dit wordt meegenomen in het geheel. Elk rollenspel is weer waardevol omdat een kandidaat zijn gedrag in het spel echt ervaart: ‘ah, zo doe ik het inderdaad en dit zijn eventuele verbeterpunten’.”

We hopen dat deze blik achter de schermen kandidaten helpt om met een rustiger gevoel het assessment in te gaan. Op de pagina’s Assessment Tips en Assessments voor werknemers vind je uitgebreide uitleg en verdere adviezen voor de voorbereiding op je assessment. Voor opdrachtgevers hebben we de pagina Assessments voor werkgevers samengesteld. Neem bij vragen vooral contact op met Maxime en Tiurlan, zij beantwoorden ze graag!