Vind jij thuiswerken fijn?! Ik vind er niks aan, mag ik alsjeblieft weer mijn collega’s zien?

Thuiswerken tijdens de lockdown is de toepasselijke naam van het onderzoek dat Tilburg University uitvoerde in samenwerking met Veldhoen + Company, en werd gepubliceerd in het Tijdschrift voor HRM. In dit blog vat ik de resultaten samen. Ook ga ik in op waarom het belangrijk is om de individuele ervaring van thuiswerken te erkennen en hoe je hier als leidinggevende en medewerker mee om kunt gaan.

Een van de opvallendste uitkomsten van het onderzoek is dat er geen eenduidig positief of negatief beeld naar voren komt. Weinig onderdelen van het thuiswerken worden door de meerderheid van de deelnemers als een voordeel of als een nadeel gezien. Wat de een als voordeel ervaart, ziet de ander als nadeel. Er zijn twee uitzonderingen: het overgrote deel van de kenniswerkers ziet minder reistijd als voordeel en het minder kunnen zien van collega’s als

Die autonome Nederlanders…

In hoe ze het thuiswerken ervaren scoorden Nederlanders redelijk hetzelfde als de rest van Europa, behalve op de vraag ‘Ik vind het fijn als niemand me op de vingers kijkt’. Dit ervaren de Nederlandse deelnemers bijna 10% vaker als voordeel dan de deelnemers uit de rest van Europa. Blijkbaar zijn we in Nederland nogal gesteld op onze autonomie en waarderen we controlerende leidinggevenden niet zo.

Thuiswerken: gemiddeld meer voordelen

Het overall beeld is dat kenniswerkers gemiddeld meer voordelen zien van het thuiswerken dan nadelen. Al zijn er ook kenniswerkers die vooral nadelen zien of die min of meer neutraal tegenover het thuiswerken staan: zij zien weinig voor- of nadelen.

Uit het onderzoek komt het volgende beeld naar voren van drie typen voordelen en drie typen nadelen:

Voordelen van werken uit huis

1. Een betere fit met sociaal leven en sociale voorkeuren
   Het thuiswerken stelt medewerkers in staat om privétaken gemakkelijk te combineren en vervlechten met werk (zoals mantelzorgtaken of kinderen ophalen, etc.).
2. Efficiënter werken, minder tijd verliezen
   Tijdens het werk thuis heb je geen reistijd, minder afleiding door collega’s en ook online vergaderingen duren minder lang.
3. Meer regie tijdens de dag
   Je hebt als thuiswerker meer autonomie waar en wanneer je werkt, maar ook in hoeverre mensen je controleren.

Nadelen van werken vanuit huis

1. Gebrek aan fysieke en sociale bewegingsruimte
   Je ziet een stuk minder mensen als je thuiswerkt. En een deel van de werkdynamiek gaat verloren: het van plek naar plek lopen of zelfs reizen om steeds anderen mensen te zien. Hierdoor ervaren mensen hun werk als statischer.
2. Het werk wordt minder
   Niet alleen kwantitatief (minder werk doordat er taken wegvallen), maar ook soms kwalitatief. Zo kan bijvoorbeeld de kwaliteit van dienstverlening als minder worden ervaren als je elkaar niet meer live ziet, waarmee de ervaren zinvolheid afneemt.
3. Gebrek aan adequate middelen
   Waar een deel van de thuiswerkers tegenaan liep in april en mei was het gebrek aan een ergonomische werkplek, het niet hebben van een eigen werkkamer en/of te veel overlast door de afwezigheid van een goede plek om te werken. Dit nadeel kun je als werkgever goed beïnvloeden door het aanbieden van middelen. Tip: de overheid komt werkgevers tegemoet met een vergoeding voor het inrichten van thuiswerkplekken.

Niet iedere persoon ervaart thuiswerken dus hetzelfde. Sommige medewerkers zullen vooral de voordelen ervaren, onder andere minder reistijd en meer focus. Terwijl andere collega’s juist vooral de nadelen ondervinden van het werken thuis, bijvoorbeeld moeite hebben om zonder collega’s en afstemming hun werk goed uit te voeren.

Bij Dijk & Van Emmerik horen we verhalen van mensen die thuis nauwelijks productief zijn door te veel afleiding, terwijl hun leidinggevende hier geen weet van heeft. En aan de andere kant merk je dat medewerkers soms juist te lang doorgaan, omdat de grens tussen werk en privé vervaagt.

Het kan voor een werkgever soms moeilijk zijn om deze verschillen op te merken. Als leidinggevende op afstand pik je soms lastiger signalen op van een medewerker die niet lekker in zijn of haar vel zit. Het is dus extra belangrijk hier alert op te zijn. Toon als leidinggevende of collega geregeld interesse en vraag hoe het nu echt gaat met iemand. Soms geven het benoemen van signalen, wat langer doorvragen of er echt even voor iemand zijn net de doorslag voor een medewerker om wél aan te geven dat hij of zij het thuiswerken lastig vindt.

Aan de andere kant: wees als medewerker zelf ook proactief en vraag hulp bij die aspecten die je belemmeren. Soms is de indruk dat we het thuiswerken ‘maar gewoon allemaal moeten kunnen’ omdat we er nu eenmaal bijna allemaal mee te maken hebben. Dat wil echter niet zeggen dat dit voor jou niet soms lastiger kan zijn dan voor een ander. Dit onderzoek bevestigt: ieder mens ervaart thuiswerken anders om verschillende redenen. Mijn advies aan werkgevers en werknemers: neem dit serieus en maak het onderwerp van gesprek! Zo blijf je samen vitaal aan het werk.

Kunnen jouw thuiswerkvaardigheden of die van je team nog wel een kleine boost gebruiken? In samenwerking met DiVitaal geef ik op dit moment de online training ‘Houd werk privé in balans als thuiswerker’. In een uur tijd ga ik met een kleine groep deelnemers in op de belangrijkste thuiswerkvragen:

• Timemanagement – Hoe zorg je dat je je niet laat leiden door je volle inbox of vele telefoontjes (en het opgejaagde gevoel plus de ineffectiviteit die dit met zich meebrengt voorkomt)?
• Gezonde balans – Welke opties zijn er om werk en privé goed te scheiden?
• Sociaal contact – Hoe organiseer je het laagdrempelig contact of overleg met collega’s nu je moet bellen of appen voor advies of een praatje?

Je vindt deze training bij ons Online trainingsaanbod, informeer naar de mogelijkheden!