Onbetaalbaar: wat 6 jaar arbeids- en organisatiepsychologie me leerde over de waarde van werk


Na ruim een half decennium (!) van plezier, ontwikkeling en voldoening is het voor mij tijd om een nieuwe uitdaging aan te gaan buiten Dijk & Van Emmerik en mezelf op andere vlakken uit te gaan dagen. Maar niet voordat dat ik hier mijn drie grootste lessen heb gedeeld over de waarde van werk in begeleiding – en daarbuiten. – Door Laura Lieve 

Datum

Leestijd

5 min

Type

Artikel

Het is al jong onderwerp van gesprek; wat wil je eigenlijk worden als je groot bent? Een grote vraag aan een klein persoon, die op dat moment vaak ingevuld wordt met de grootste en meest onbevangen dromen: profvoetballer, dolfijnentrainer of astronaut. Nog niet wetende dat je werk of beroep later een groot onderdeel gaat zijn van je leven én hoe je op precies datzelfde werk iedere mogelijke uitdaging tegen kan gaan komen. Van omgaan met verantwoordelijkheden, het houden van een goede balans tot samenwerken met uiteenlopende typen mensen.

Naast dat werk veel uitdagingen met zich mee kan brengen, heb ik ook aan den lijve ondervonden hoe werk bijdraagt aan een gelukkig leven. Hoe het je voldoening kan geven, ontwikkeling stimuleert en je kansen biedt. Bij Dijk & Van Emmerik heb ik verder als geen ander geleerd hoe waardevol werken voor mensen kan zijn. En wat de meerwaarde is om de werkcontext mee te nemen in de begeleiding als iemand psychische klachten ervaart.

Drie redenen waarom werk (betrekken in de begeleiding) zo belangrijk is:

1. Ruim veertig jaar van ons leven…


Een Nederlander werkt gemiddeld 42,5 jaar. De grote meerderheid van de werkende Nederlanders werkt volgens het CBS tussen de 35 en 41 uur per week. Ruim vijftien procent, zo’n 1,4 miljoen mensen, doet dat zelfs meer dan 41 uur. Kortom: je ziet je collega’s soms vaker dan je eigen vrienden, partner of familie. Hierdoor worden ze een groot onderdeel van je bestaan. En terwijl je je collega’s of klanten dus meestal niet zelf uitkiest, moet je je toch bijna iedere dag tot hen verhouden.

Vele thema’s

Thema’s als samenwerking, communicatie, kwetsbaarheid, (zelf)vertrouwen en relaties zijn daarom altijd inherent aan werken. Waar je jezelf privé soms nog kunt verschuilen of terugtrekken, is dit op het werk veel lastiger. Door werk te betrekken bij coaching of psychologische begeleiding, oefenen we met dagelijkse werksituaties en krijg je inzicht in waar je eigen invloed en regie ligt. En/of hoe je los kunt laten waar je geen invloed op hebt. Dit zijn vaardigheden waar je vervolgens op ieder levensgebied baat bij kan hebben.

2. Psychische klachten en werk zijn vaak verbonden


Er bestaat vrijwel altijd een wisselwerking tussen psychische klachten en werk. Als iemand psychische klachten heeft, kan dit van grote invloed zijn op het werk en het werk kan op zijn beurt weer impact hebben op de psychische klachten die iemand ervaart. Als je het bijvoorbeeld moeilijk vindt grenzen aan te geven en jezelf daardoor continu overvraagt, kan dat zowel effect hebben op je privéleven als op je werk. Dit vraagt dus om interventies die beide aspecten meenemen.

Afstemming met werk is essentieel

Om de dynamiek tussen werk en klachten te begrijpen, te doorgronden, te doorbreken of bij te sturen is afstemming met werk essentieel. Zo kan werk met al zijn facetten en dynamieken een hele goede plek zijn om nieuw gedrag te oefenen en te ervaren. Want nieuw gedrag bespreken of erover lezen is mooi, maar er verandert pas echt iets als je er – letterlijk – mee aan het werk gaat. Zo oefende een cliënt van me in haar team met het minder persoonlijk opvatten van feedback. Door de vele kritiek die ze vroeger thuis kreeg, had ze weinig zelfvertrouwen ontwikkeld. In de begeleiding gingen we aan de slag met het leren taxeren van de feedback van collega’s waardoor het haar niet meer zo uit balans bracht.

Oefenen en ervaren


“Nieuw gedrag moet geoefend en ervaren worden. En waar kan dat beter dan op de plek waar zoveel dynamieken spelen als op het werk?”

Laura Lieve Arbeids- en organisatiepsycholoog

3. Invloed: individu plus organisatie


Door werk bij de begeleiding te betrekken vergroot je de invloed van de begeleiding. Naast het geven van begeleiding kunnen we als arbeidspsychologen en re-integratiecoaches op deze manier ook een advies uitbrengen over iemands inzetbaarheid en re-integratie. En met zowel de medewerker als de organisatie werken aan het creëren van de juiste randvoorwaarden voor iemands herstel en de preventie van nieuwe klachten. Zo komen alle partijen vaak beter uit een traject. Wanneer een medewerker overspannen is kunnen we onder andere gezamenlijk kijken naar welke werkzaamheden op dit moment passend zijn, bijvoorbeeld taken zonder te veel deadlines of tijdsdruk.

Nieuwe stappen zetten


De afgelopen zes jaren van mijn loopbaan haalde ik veel plezier en voldoening uit het begeleiden van anderen bij het zetten van moeilijke, spannende en nieuwe stappen in hun leven. Keer op keer merkte ik dat wij mensen, ondanks alle ogenschijnlijke verschillen, ook zoveel gemeen hebben met elkaar. Zo komt niemand van ons volledig ongeschonden door het leven en krijgen we allemaal te maken met uitdagingen, vervelende gebeurtenissen en heftige emoties.

Een onbetaalbare eerste werkervaring

Daarnaast willen we ook allemaal gewaardeerd worden, allemaal het liefst iets toevoegen aan onze omgeving en ook allemaal fijne mensen om ons heen hebben. En dat is precies wat ik de afgelopen zes jaar bij Dijk & Van Emmerik heb ervaren. Ik heb veel zelf mogen doen, het vertrouwen gekregen om nieuwe dingen uit te proberen en samen met mijn kundige, bevlogen en lieve collega’s zorg gedragen voor onze cliënten én voor elkaar. Een onbetaalbare eerste werkervaring.

En zo’n werkervaring is iets wat ik anderen ook gun. Gelukkig is anderen helpen bij psychologische uitdagingen op het werk ook een groot onderdeel van mijn volgende carrièrestap. Ik hoop zo ook voor mijn toekomstige cliënten van waarde te zijn!

Laura Lieve Psycholoog NIP bij Dijk & Van Emmerik van 2018 - 2023