Wat ik zo boeiend vind is dat we vaak denken te weten waarop onze keuzes en opvattingen gebaseerd zijn. We kunnen het zo goed beredeneren.maar er kan wel eens geen snars van kloppen! Zajonc deed een onderzoek met verrassende resultaten.
Aan mensen werd een serie Japanse tekens voorgelegd en ze moesten kiezen welke ze het mooiste vonden. Ze kozen de mooiste uit en haalden allerlei redenen aan waarom ze die nou juist het mooist vonden (dat krulletje vind ik zo mooi, deze is zo symmetrisch, daar houd ik van). Hun werd ook gevraagd of ze de tekens al eens eerder gezien hadden. Vast overtuigd schudden ze nee.
Maar stiekem hadden ze sommige van de tekens wel eerder gezien; de aanbiedingstijd was echter zo kort dat ze ze niet bewust geregistreerd hadden. Toen ze moesten kiezen welke tekens ze mogelijk al eens gezien hadden, wees iedereen lukraak wat tekens aan die bekend leken. Ze kozen net zo vaak de tekens die ze niet eerder gezien hadden als de tekens die ze wel eerder gezien hadden. Hun onderbuikgevoel liet hun in dit geval in de steek. Of ze luisterden er niet naar; dat kan natuurlijk ook.
MAAR de tekens die ze als mooiste benoemd hadden waren wel significant vaker die tekens die ze eerder gezien hadden. Met andere woorden: de argumentatie van het mooie krulletje of de fijne symmetrie sloeg helemaal nergens op! De echte reden was het zogenaamde mere exposure effect: mensen waarderen zaken die ze vaker gezien hebben positiever dan zaken die ze minder vaak gezien hebben.
Onze hersenen spiegelen ons dus een andere realiteit voor dan de werkelijkheid! De IAT is een mooie gelegenheid om je eigen onbewuste opvattingen te achterhalen. In een paar minuten kun je een testje doen om te achterhalen of je onbewust positiever denkt over dunne mensen dan over dikke mensen, of je afro americans boven blanken prefereert (dat had ik!) en of je Bush verkiest boven andere recente presidenten. Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen!!
Klik hier om de IAT te doen.