Zoals wel vaker bij deze blog, krijg ik meer reacties op mijn posts via de telefoon en via mail, dan via het weblog zelf. De meeste van die reacties zijn van mensen die mij persoonlijk kennen, prive dus. Dat het aantal zakelijke reacties wat achterblijft, laat zien dat de balans tussen werk en prive misschien toch iets minder perfect is dan ik deed voorkomen. En dan ben ik nog vriendelijk tegen mezelf! Er waren mensen (drie zelfs!!) die het een bijzonder zelfingenomen stukje vonden. En van zowel een zoon als van een medewerker kreeg ik te horen dat ik het blijkbaar een goede balans vond, maar dat zij het anders ervaarden. Ik was er teveel voor de ander (resp de medewerker en de zoon) en te weinig voor de een (resp de zoon en de medewerker). Wel perfecte balans dus, maar ook een die tot ontevredenheid leidt. Is dat erg? Op het gevaar af om nog meer stijgen op de ladder van zelfingenomenheid, durf ik te beweren van niet. Nee, het is niet erg om overal gewenst te zijn. Het is pas erg als je overal te horen krijgt dat men liever ziet dat je wat meer tijd elders besteedt. De kunst is natuurlijk om het zo te organiseren dat iedereen je graag ziet verschijnen en je vervolgens ook materialiseert op de plek waar je zelf het liefste op juist dat moment bent. En dan helpt Moeder Natuur een handje: de plichten waar je je het moeilijkste aan kunt onttrekken (de zorg voor de kinderschare) zijn vaak ook het allerleukste (en dan niet denken aan vieze luiers, maar aan de eerste balletvoorstelling, niet aan het bezoek aan de politie, maar aan de vertederende en ondeugende puberglimlach). In deze tijd van arbeidsmarktschaarste (beste lezers, tijd voor een bruggetje) is het dus de kunst om je werknemers het werk meerwaarde aan hun leven te laten geven, net zoals kinderen dat voor veel mensen doen. Hoe doe je dat? Ooit was het immers andersom: het nauwgezet en plichtsgetrouw werken was in zichzelf al de meerwaarde. Daar kreeg je uiteindelijk een horloge of lepel met inscriptie voor. Eind jaren 90 zochten veel bedrijven de oplossing in de inrichting: richt het kantoor in zodat het lijkt op de plek waar je in je vrije tijd graag bent, biedt ruimte aan hobbyisme & men blijft. Tjamen bleefen ging feestvierend ten onder (http://www.qint.nl/amsterdamlog/2002/04/23/202700.html); gezellig met elkaar. Maar hoe moet het wel? Hoe zorg je dat je medewerkers liever tijd bij jou besteden dan thuis met de kids? En dan die tijd ook nog eens nuttig besteden.
Ik zou graag zeggen dat ik nu zeven tips heb.
Nou vooruit, ik schrijf dit vanaf een vakantie adres, heb geen zin om alles helemaal te researchen, maar juist wel zin om ondoordachte tips te geven.
1. Wees duidelijk in wat je van iedereen verwacht. Ha, een echte dooddoener! Toch wordt er vaak tegen gezondigd. Beste zakelijke lezer of prive kennis: als er jouw werksituatie deze basisregel overtreedt, wees dan zo vriendelijk om ons te laten weten op welke manier!
2. Beloon gewenst gedrag, focus niet teveel op resultaat. Ooit bedacht Henry Mintzberg de term professionele bureaucratie ; het beloningsprincipe dat hierbij hoort is dat je professionals louter op doelen moet beoordelen en niet moet sturen hoe zij deze behalen. In de professionele bureaucratie is dat waarschijnlijk kloppend. De meeste professionals in het hedendaagse NL zijn helaas geen professional zoals Mintzberg ze bedoelt. En de meeste organisaties zijn gelukkig niet de bureaucratie waar M op doelt. Dus de veelgehoorde kreet je moet professionals alleen sturen op resultaat, moet je gewoon negeren. Er is niet een lagere mensensoort van de niet-professional en een hogere van de wel-professional. Er is maar 1 mensensoort. En die is het meest gevoelig voor het belonen van het gewenste gedrag. Dus als je het in je hoofd haalt om een sales actie te organiseren, moet je niet de beste verkoopresultaten belonen (want die zijn waarschijnlijk volstrekt van toeval afhankelijk) maar de mensen die zich het meest schikken in de discipline van het sales-moeten-doen.
3. Tja, tip 3. Die eigenlijk een synergie tussen de eerste twee tips moet zijn en ook het geheel op een hoger plan moet tillen..beste werkgever, mijn derde tip is om vooral niet teveel op zoek te zijn naar algemeenheden. Als je tevreden bent met de mensen die je hebt, zoek dan niet naar een universele wet over hoe hen binnen te houden, maar bedenk simpelweg hoe jij, als werkgever, iets kan bieden voor de mensen die al bij je werken. Wat willen ze? Is het een bioscoopkaart? Meteen geven! Zijn het opties? Pak dan je rekenmachine. Maar denk na over jouw werknemers en niet over een abstracte regel.
Het is vakantie. Ik stop bij 3 tips. Misschien zijn er nog tips aan toe te voegen? Vooral over hoe je als werkgever goed kan inspelen op het vaak gevoelde probleem van hoe werk en prive beter met elkaar in balans gebracht kunnen worden.