Volgens psycholoog Shane Lopez, auteur van Making Hope Happen, wel. Hij maakte van wetenschappelijk onderzoek naar hoop zijn levenswerk. Wat is hoop eigenlijk? Lopez definieert het als volgt:
Hoop helpt: waarom we allemaal wat extra hoop zouden moeten koesteren
Dit weekend is het Pasen. Christenen over de hele wereld herdenken dan de opstanding van Jezus uit de dood; Pasen is daarmee het feest van (het leven van) de hoop. Is hoop een goede emotie om nu extra te voeden? Pessimisten vinden momenteel veel stof voor negatieve bespiegelingen. Optimisten hebben het nu iets moeilijker, maar die kunnen daar gelukkig ook tegen. Wat is eigenlijk beter? Is het zinvol om hoop op goede tijden te hebben?
Wat hoop is
Volgens Lopez is het vermogen hoop te houden de belangrijkste indicator voor succes in relaties, opleiding, carrière & zaken – én van een gezonder, gelukkiger leven. Hoopvolle mensen zijn bijvoorbeeld 14% productiever in hun werk en 12% bij het aanleren van nieuwe kennis en vaardigheden. Hoop voor de toekomst, daar heb je dus nu al wat aan. ‘Flourishing’, floreren lijkt me nog wel de beste vertaling: je floreert in het leven beter met hoop.
Hoe hoop je helpt bij tegenslagen
Dat is nogal wat. En het mooie is: hoop is beïnvloedbaar, aldus Lopez. Mensen kunnen Ieren om hoop te koesteren en door het koesteren van hoop gaat hun welbevinden omhoog. ‘Hoop doet leven’ doordat het te maken heeft met coping(de capaciteit om te gaan met tegenslag), succes en het vermogen om pijn te doorstaan.
Let wel: hopen is volgens Lopez iets heel anders dan alleen maar passief wensen. Hoop koesteren doe je actief, door op de juiste manier doelen te stellen:
- Stel een klein aantal (hoofd)doelen die niet te ver van het hier en nu afstaan.
- Oefen jezelf in het bedenken van verschillende wegen om je doelen te bereiken.
- Bereid je voor op mislukkingen en eventuele tegenslagen.
- Richt je op vriendschappen met andere hoopvolle mensen waarmee je adviezen uitwisselt.
Obstakels horen erbij
Het derde punt hierboven, ‘Bereid je voor op mislukkingen en tegenslag’, is een hele belangrijke. Wanneer hoopvolle mensen obstakels tegenkomen bij het bereiken van hun doelen, laten ze zich daardoor minder gemakkelijk uit het veld slaan, aldus Lopez. Ze calculeren vooraf al in dat er tegenslagen en mislukkingen gaan komen, geloven dat deze erbij horen en hebben zich er zo goed mogelijk op voorbereid. Vervolgens komen ze heel snel met nieuwe, andere plannen om het obstakel te omzeilen.
Ook maken hoopvolle mensen volgens Lopez’ onderzoek gemakkelijker gebruik van hulp en experts en passen ze soms hun doel of de uitkomst net iets aan als dat nodig is om tot succes te komen.
Hoop en tegenslag
Hoop in bange dagen
Kortom, in Lopez’ woorden: “Een obstakel is voor een hoopvol persoon een verwachte uitdaging.” We bevinden ons door het coronavirus nu echter wel in een tijd met uitdagingen die we nog nooit eerder gezien hebben, in een orde van grootte waar niemand zich op heeft kunnen voorbereiden. Desondanks zien we dat hoop in de definitie hierboven ook nu enorm zinvol is. Overheden, de zorgsector en de levensmiddelenbranche spelen in allerlei nieuwe samenwerkingsverbanden en vol inventiviteit in op hoe de situatie zich van dag tot dag ontwikkelt en bereiken daarmee stap voor stap resultaat. Dit is iets wat, ondanks alle onzekerheid, hoopvol stemt.
Maar ook voor iedereen buiten deze sectoren, kan het actief ontwikkelen en koesteren van hoop helpen. Actieve hoop geeft mensen veerkracht, richting en betekenis. Ter inspiratie dit oude, maar erg heldere filmpje met uitleg over het houden van hoop:
Short-cut tip
Tot slot geven we je graag een laatste short-cut tip om jezelf te oefenen in het koesteren van hoop: spreek (digitaal) af met je meest hoopvolle vrienden en kijk de kunst af. Dit klinkt simpel, maar is buitengewoon effectief.
Verdere hulp
Mocht je momenteel behoefte hebben aan een korte sessie over doelen stellen, timemanagement of work-life-balance, onze arbeidspsychologisch adviseurs staan graag voor je klaar. Bel of mail naar ons. Voor medische professionals biedt Dijk en Van Emmerik deze i.v.m. de coronacrisis tijdelijk kosteloos aan, zie ons aanbod voor medische professionals.