De 5 liefdestalen op de werkvloer: re-integratie


In ons werk zien we keer op keer hoe belangrijk waardering en steun zijn om mensen succesvol te laten re-integreren. Steun is niet voor niets een van de drie psychologische basisbehoeften (naast autonomie en competentie). Maar soms zien we ook dat, ondanks de beste intenties, de plank soms wordt misgeslagen doordat mensen elkaars ‘taal’ niet goed kennen en spreken. Kunnen we op de werkvloer wellicht iets leren van de vijf bekende liefdestalen van relatietherapeut Gary Chapman? Wij denken van wel. – door Julia Emmer

Datum

Leestijd

5 min

Type

Artikel

Casus verkeerde liefdestaal bij re-integratie


Neem als voorbeeld van hoe het mis kan lopen de casus van Sarah, die langdurig thuiszat vanwege persoonlijke omstandigheden die voor veel spanningen zorgden. Haar leidinggevende probeerde haar gedurende het re-integratieproces te steunen door Sarah regelmatig bloemen te sturen met daarbij kaartjes vol bemoedigende woorden. Ze dacht Sarah zo de ruimte te geven om rustig te herstellen en haar tegelijkertijd te laten weten dat ze aan haar dacht. Sarah had echter juist de behoefte om af en toe te bellen met haar leidinggevende of een keer met haar te wandelen om elkaar zo echt eens goed te spreken.

Het gevolg is een klassiek voorbeeld van het verschil tussen iemands intentie en het uiteindelijke effect op de ontvanger. Want ondanks de beste intenties van haar leidinggevende, was het effect dat Sarah zich buitengesloten en niet echt gehoord voelde.

Communicatieve ruis


Door dit soort ‘communicatieruis’ lopen zelfs de beste relaties toch regelmatig wat deuken op, weten ook relatietherapeuten. Zij leren koppels vaak elkaars taal te begrijpen en verbindend te communiceren. Gary Chapman, auteur van onder meer The Five Love Languages: How to Express Heartfelt Commitment to Your Mate (1992), introduceerde daartoe de vijf liefdestalen. Hij stelt dat mensen nogal kunnen verschillen in de manier waarop ze hun liefde uiten, en vaak aannemen dat de ander ook liefde wil ontvangen op de manier waarop zij zelf graag geliefd worden.

Partners van mensen die zich verdiepen in de liefdestalen van de ander en hun benadering hierop aanpassen – door bijvoorbeeld in plaats van een bloemetje te kopen, een lang gesprek te hebben over wat ze echt bezighoudt, of de vaatwasser uit te ruimen in plaats van hun partner een lange knuffel te geven – voelen zich vaak meer geliefd en gewaardeerd door hun partner. Dit komt niet omdat er per se méér van ze gehouden wordt, maar omdat er op een manier van ze gehouden wordt die past bij hun voorkeurs-liefdestaal.

De vijf talen van waardering op de werkplek


Paul E. White vertaalde de vijf liefdestalen naar The 5 Languages of Appreciation in the Workplace (2019). Bij liefdestalen denken we misschien niet in eerste instantie aan de werkvloer. Of we maken de associatie met liefdesuitingen die eerder tot een gesprek met HR leiden dan tot een gezonde werkcultuur. Toch zijn de liefdestalen wel degelijk te vertalen naar handige tips voor een betere communicatie op het werk. White onderscheidt de volgende vijf ‘talen’ (vertaald van liefdesrelaties naar de werkvloer):

1. Woorden van affirmatie


Het gebruik van positieve woorden, complimenten en lof om waardering voor medewerkers of teams uit te drukken. Een simpel ‘dank je wel’ of een oprecht compliment kan al enorm veel betekenen voor een medewerker.

2. Tijd en aandacht


Deze taal houdt in dat je bewust tijd vrijmaakt om met medewerkers te praten, naar ze te luisteren en betrokken te zijn bij hun leven en werk. Tijd en aandacht draait om het tonen van oprechte interesse en empathie.

3. Tastbare geschenken


Het geven van materiële cadeaus of beloningen als blijk van waardering. Het gaat daarbij niet zozeer om de waarde van het geschenk, maar om de gedachte erachter.

4. Dienstbaarheid


Het uitvoeren van acties waarmee je anderen helpt en ondersteunt, zelfs als het niet direct tot je taken behoort. Dienstbaarheid draait om het tonen van compassie, en zorgen voor je collega’s. Bijvoorbeeld door een collega concrete hulp aan te bieden zonder er iets voor terug te verwachten.

5. Fysieke aanraking


Deze laatste ‘taal’ verwijst naar elke vorm van passend fysiek contact die wordt gebruikt om waardering en verbondenheid uit te drukken. Passend fysiek contact op de werkvloer kan variëren van een eenvoudige handdruk of een bemoedigende hand op de schouder tot een omhelzing, maar altijd met respect voor persoonlijke grenzen en met wederzijdse toestemming. Het is belangrijk om te onthouden dat niet iedereen fysieke aanraking op dezelfde manier waardeert. Houd dus rekening met de voorkeuren en grenzen van anderen.

Concrete toepassing van de waarderingstalen


Deze talen kun je als collega’s onderling en als leidinggevende met een medewerker concreet toepassen door elkaar vragen te stellen als ‘wanneer voel jij je als medewerker het meest gewaardeerd?’ en ‘op wat voor momenten voel je je het meest verbonden met je team?. Op deze manier kun je met elkaar onderzoeken wat ieders voorkeuren zijn en elkaars taal leren kennen.

Dit hoeft uiteraard niet pas op het moment dat een medewerker is uitgevallen. In tegendeel, hoe beter de relatie is voor uitval, hoe groter de kans is dat deze goed blijft gedurende een re-integratieproces. Als leidinggevende zou je dit thema kunnen meenemen in terugkerende bila’s, of maak er een teamoverleg van waar je eens op een andere manier met elkaar in gesprek gaat.

Wat kun je met de talen bij re-integratie?


Vraag een medewerker in het geval van ziekte op welke manier deze graag contact onderhoudt met de leidinggevende, maar ook met eventuele teamgenoten, waarbij je de vijf talen als opties noemt. Het klinkt heel simpel, maar het is een punt dat toch regelmatig door organisaties over het hoofd wordt gezien. Binnen re-integratietrajecten die we bij Dijk & Van Emmerik begeleiden zijn driegesprekken tussen medewerker en leidinggevende vast, terugkerend onderdeel wanneer alle partijen dit als meerwaarde zien. Zo kunnen we (soms lastige) gesprekken faciliteren en krijgen we als re-integratiecoaches een breed beeld van de situatie.

Hulp bij cultuur van waardering en steun


Als HR-adviesbureau denken wij graag mee over hoe je organisatie een cultuur van waardering en steun kan creëren die niet alleen re-integratie bevordert, maar ook de algehele welzijn en productiviteit van werknemers verbetert. Hiertoe bieden we diverse vormen van teamcoaching aan, verzuimtrainingen, maar ook executive coaching. Een keer van gedachten wisselen over dit onderwerp? Neem vrijblijvend contact met ons op.

Julia Emmer Psycholoog NIP, coach & trainer